Konsekwencje wymuszania dokładności warstw APP POG

Ponieważ wytwarzane we wtyczce warstwy POG, na przykład StrefaPlanistyczna mają domyślnie zdefiniowaną dokładność, przypomnę, jakie są tego konsekwencje. Przypomnieć warto, tym bardziej że w ostatnich dniach na grupie QGIS na FB pojawiło się pytanie w tym zakresie.

Ustawienie “Dokładności geometrii”

“Dokładność geometrii” na warstwie można ustawić we właściwościach warstwy, zakładka Digitalizacja, ramka Automatyczne poprawki. O ile nazwa tej właściwości – ‘Dokładność geometrii’ – nie do końca wskazuje na konsekwencje, to już nazwa ramki ‘Automatyczne poprawki’ wyjaśnia sposób działania. Wizualizacja takiej siatki jest widoczna na warstwie przy bardzo dużym przybliżeniu (1:2) oraz włączonej edycji z aktywnym narzędziem do wprowadzania obiektów lub edycji wierzchołków.
QGIS - Wizualizacja siatki dokładności geometrii na warstwie.
QGIS Wizualizacja siatki dokładności geometrii na warstwie.

Jak pisałem wcześniej, powstające w toku pracy z Wtyczką APP warstwy APP POG mają już domyślnie ustawiony parametr dokładności na 0,01. Wartość nawiązuje oczywiście do zapisanych w rozporządzeniu standardów technicznych wykonywania geodezyjnych pomiarów sytuacyjnych i wysokościowych, które określają, że wyniki pomiarów długości oraz współrzędne prostokątne płaskie przy wykonywaniu geodezyjnych pomiarów sytuacyjnych wyraża się w metrach z precyzją zapisu do 0,01 m (…).

Ustawienie “Dokładności geometrii”

Ustawienie dokładności geometrii, np. 0,01 m powoduje, że wprowadzane wierzchołki (tylko wierzchołki!) będą lokalizowane wyłącznie na punktach siatki, rozłożonych dokładnie co 1 cm. Pokazuje to poniższy film z okna QGIS.
QGIS - Wprowadzanie wierzchołków na warstwie z określoną dokładnością geometrii.
QGIS - Wprowadzanie wierzchołków na warstwie z określoną dokładnością geometrii.

Wprowadzanie z włączonym przyciąganiem do krawędzi na warstwie ze definiowaną dokładnością

Podczas wprowadzania z przyciąganiem do krawędzi (w więc do miejsc, gdzie nie ma wierzchołków na istniejącym obiekcie) przyciągnie do krawędzi, w rzeczywistości nie działa, ponieważ następuje przyciągnięcie do najbliższego krzyża siatki. Powstaje zatem warstwa, której obiekty mają nałożenia bądź dziury. Oczywiście ekstremalnie małe, ale kontrola topologii wskaże tu błędy (chyba że ją na nie znieczulimy, o czym poniżej).

QGIS -przyciąganie do krawędzi na warstwie z określoną dokładnością.
QGIS -przyciąganie do krawędzi na warstwie z określoną dokładnością geometrii.

Nic tu oczywiście nie daje włączona kontrola nałożeń. Topologię ratuje jednak narzędzie Edycji topologicznej. Wprowadzanie z edycją topologiczną powoduje dołożenie wierzchołków na istniejącym obiekcie jednak z jednoczesnym ich przesunięciem na krzyże siatki. Oczywiście przesunięcia są ekstremalnie małe.

QGIS - Przyciągnie do krawędzi z włączoną edycją topologiczną na warstwie z określoną dokładnością geometrii.
QGIS - Przyciągnie do krawędzi z włączoną edycją topologiczną na warstwie z określoną dokładnością geometrii.

Siatka a wyniki przekształceń

Jeśli dokonujemy przekształceń danych (np. docinanie, łącznie obiektów), których wyniki będą wyświetlane na warstwie z ustawioną dokładnością, to wierzchołki powstałych w wyniku przekształceń obiektów, przesunięte zostaną na krzyże siatki. Także w przypadku, gdy przetniemy wiele obiektów naraz. Oczywiście przesunięcia są ekstremalnie małe.

QGIS - rozcinanie obiektów na warstwie z określoną dokładnością geometrii.
QGIS - rozcinanie obiektów na warstwie z określoną dokładnością geometrii.

Kopiowanie z warstw z inną wartością parametru dokładności lub bez niego

Gdy kopiujemy obiekty z innej warstwy (bez zdefiniowanej dokładności lub z inną jej wartością), czyli takiej gdzie wierzchołki nie leżą na krzyżach docelowej siatki, po wklejeniu na warstwę docelową zostaną na nie przesunięte. Poniżej przykład przekopiowania granic z warstwy z inną dokładnością (niebieski) na warstwę z parametrem dokładności 0,01 m. (czerwony). Oczywiście przesunięcia są ekstremalnie małe.
QGIS - Skutek kopiowania obiektu na warstwę z określoną dokładnością geometrii.
QGIS - Skutek kopiowania obiektu na warstwę z określoną dokładnością geometrii.

WNIOSKI

  • Konieczność utrzymania prawidłowej topologii obiektów w pracy z warstwą, bez względu na to czy ma określony parametr dokładności, czy też nie, zmusza do stosowania narzędzi wspomagania wprowadzania obiektów: odpowiednich reguł przyciągania, narzędzi Edycji topologicznej i Kontroli nałożeń.
  • W przypadku warstw z parametrem dokładności, edycja topologiczna umożliwia utrzymanie prawidłowej topologii, ale zmienia pozycję wierzchołków istniejących obiektów i przebieg ich krawędzi. W ten sposób mogą zostać utracone poprawne relacje topologiczne z obiektami źródłowymi. Dzieje się to na przykład w sytuacji, gdy stworzyliśmy strefę A na podstawie działek, a następnie strefę sąsiadującą B, którą narysowaliśmy, przyciągając do krawędzi strefy A (a nie wierzchołków strefy A). Wówczas zmodyfikowane krawędzie strefy A przestaną odpowiadać topologii pierwotnej działki, z której powstały. Czyli, jak sprawdzimy kiedyś automatycznie, jakie strefy występują na tej działce, to możemy otrzymać niepoprawną informację (wyjątek patrz pkt 3.).
  • Utrata prawidłowej topologii z pierwotnym źródłem wskutek opisanych wyżej działań, nie musi być znaczącą przeszkodą. Z punktu widzenia praktycznego, dzieje się to przecież na ekstremalnie małych odległościach, mniejszych o kilka rzędów wielkości od pierwotnej dokładności danych. Z kolei podczas dalszych kontroli topologii czy analiz przekształconych obiektów w stosunku do pierwotnych (jak w przykładzie z analizą stref w działce), w QGIS można (i należy) używać parametru “Rozmiar siatki”, który pominie błędy w topologii mniejsze niż zakładana dokładność 0,01 m (choć nie wszędzie będzie on dostępny).
  • Projekty APP w QGIS mają zazwyczaj szereg warstw w różnych układach. O ile lokalizacje wierzchołków na warstwie działek z GML czy nawet prawidłowo skonfigurowanego WFS powinny być zgodne z krzyżami siatki, to dla innych danych już raczej nie będą. Warto rozważyć, czy dla tych pozostałych warstw, nie wymusić “na wyrost” podobnej wartości parametru dokładności, jak dla warstwy działek, stanowiącej przecież osnowę danych w całym projekcie. Z pewnością deklarowana dokładność wykonywania, a potem zapisu pomiarów geodezyjnych, przewyższa przecież dokładność wszystkich innych zbiorów, a dzięki temu wszystko będzie “siedzieć” w siatce.
  • Czy ustalenie dokładności dla warstw APP POG poprawia jakość danych i/lub pracę z projektem, poza problemami opisanymi w pkt. 2? Jedynie w zakresie „nawiązania” do charakterystyki danych PZGiK. Ale ma jedną zaletę, którą może kierowali się twórcy wtyczki. W QGIS konwersja do GML geometrii z taką dokładnością powoduje zapis współrzędnych do 2 dwóch miejsc po przecinku, bez żadnych zbędnych operacji. Jednak nie ma nic za darmo, i za te krawędzie, które przesuwają się podczas edycji/analiz/przekształceń, przyjdzie zapłacić, konstruując mechanizmy zapytań o strefy, czy tereny w działce. A stref i terenów będzie sporo, a działek jeszcze więcej, no i zapytań bez liku 🙂
Udostępnij w serwisach
Avatar photo
Tomasz Giętkowski
Artykuły: 32